W obliczu skomplikowanych losów sportu żużlowego w stolicy Wielkopolski, prezentujemy na naszych łamach cykl artykułów pod wspólnym tytułem: „Historia sportu żużlowego w Poznaniu”. Dzisiaj część druga. Zapraszamy do lektury.
Epoka Smoczyka
W 1948 r. w Okręgu Poznańskim utworzono Poznańska Ligę Okręgową (PLO), która istniała do 1955 r. Zawodnicy startowali na tzw. maszynach przystosowanych, a system rozgrywek był zbliżony do I i II ligi.
Z Poznania do rozgrywek zgłosiły się dwie drużyny: HCP i ZZK, jednak ta druga ekipa wycofała się z rywalizacji po pierwszej rundzie i zastąpiona została przez Unię Zielona Góra. Z kolei HCP nie odegrała znaczącej roli w rozgrywkach, zajęła ostatnie 9 miejsce w tabeli i sekcja została rozwiązana.
HCP reprezentowali: Z. Antkowiak, Jarzębowski, Modrzyński, a team ZZK: I. Czerniak, M. Makowski, L. Jankowski i R. Świtała.
Tabela PLO w sezonie 1948:
1. MK II Rawicz 4 12
2. LKM II Leszno 4 11
3. Unia Chodzież 4 9
4. Unia Gniezno 4 9
5. Unia Gostyń 4 8
6. Unia Gorzów 4 6,5
7. Unia Zielona Góra 4 5,5
8. SKS Śrem 4 5
9. HCP Poznań 4 4
W 1949 r. bezkonkurencyjnym na polskich torach był legendarny Alfred Smoczyk. Wówczas rozegrano w Poznaniu dwa turnieje i w obu największą gwiazdą był właśnie lesznianin.
Pierwszą rywalizacją był turniej indywidualny, który odbył się 3 lipca i wygrał go Smoczyk z dorobkiem 16 pkt. ustanawiając przy okazji rekord toru wynoszący 1:36,8. Na drugim miejscu uplasował się Józef Olejniczak (LKM Unia Leszno), który wywalczył 15 pkt., a na trzecim znaleźli się z 14 pkt. Stefan Maciejewski i Ludwik Rataj (obaj KM Ostrów).
25 września 1949 r. odbył się w Poznaniu trójmecz z udziałem Unii Leszno, KM Ostrów i KM Rawicz. W zawodach również wystąpił Alfred Smoczyk, który poprawił swój rekord toru wynoszący od tej pory 1:33,0. Trójmecz wygrała Unia Leszno - 23 pkt. przed KM Ostrów 21 pkt. i KM Rawicz 9 pkt.
Do II-ligowej rywalizacji w 1949 roku również przystąpiły dwie drużyny. Unia Poznań w składzie: Kaźmierczak, Baranowski i Wilczyński oraz Lechia Poznań, którą reprezentowali: Woźniak, Żmuda i Grudziak. Jednak Lechia zajęła ostatnie miejsce w lidze i jak to miało miejsce w przypadku HCP sekcja została rozwiązana.
Tabela II ligi w sezonie 1949:
1. CTCiM Częstochowa 4 11 91
2. Polonia Bydgoszcz 4 11 89
3. Związkowiec Gdańsk 4 10 67
4. RTKM Rzeszów 4 9 79
5. Unia Chodzież 4 7,5 54
6. Unia Poznań 4 6 54
7. MK II Rawicz 3 4,5 34
8. DKS Łódź 3 3 26
9. Lechia Poznań 3 3 25
Trzy drużyny
Na początku lat 50-tych były w Poznaniu trzy kluby żużlowe.
W 1950 roku w II lidze wystąpiła Unia Poznań, której barwy reprezentowali: Cz. Frąckowiak, E. Wilczyński, W. Zieliński i J. Kaźmierczak. Ekipa ta uplasowała się na piątym miejscu w tabeli wśród dziewięciu zespołów.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że od 1950 roku wprowadzono kolory kasków, a zawodnicy startowali po czterech w każdym wyścigu. Drużyny liczyły po czterech zawodników plus rezerwowy, a zawody składały się z 12 wyścigów.
Dwie pozostałe drużyny ze stolicy Wielkopolski wystąpiły w Poznańskiej Lidze Okręgowej. Były nimi: Gwardia Poznań oraz Kolejarz Poznań. Skład Gwardii stanowili: K. Bukowski, Z. Witucki, B. Krawczyk i B. Olewski, natomiast Kolejarza reprezentowali: E. Siwek, K. Leszczyński, R. Świtała, F. Kabus.
Tabela II ligi w sezonie 1950:
1. Polonia Bydgoszcz 4 11
2. CTCiM Częstochowa 4 11
3. Legia Warszawa 4 9
4. Związkowiec Gdańsk 4 8
5. Unia Poznań 4 8
6. Gwardia Rzeszów 4 7
7. Unia Chodzież 3 5
8. Gwardia Łódź 4 4
9. Gwardia Krotoszyn 2 0
Tabela PLO w sezonie 1950
1. Unia II Leszno 4 12
2. Gwardia Gorzów 4 10,5
3. Stal Z. Góra 4 9,5
4. Włókniarz Piła 4 8,5
5. Gwardia Poznań 4 7
6. Stal II Ostrów 4 6,5
7. Związkowiec Gniezno 4 6
8. Stal Gorzów 4 5,5
9. Kolejarz Poznań 4 3,5
W 1951 roku zlikwidowana została II liga w związku z czym zawodnicy ścigali się albo w ekstraklasie na typowych motocyklach żużlowych (Jawy, Jeepy) albo w lidze okręgowej na motocyklach przystosowanych.
W związku z tą reorganizacją Unia Poznań wystąpiła w Poznańskiej Lidze Okręgowej, którą podzielono na dwie grupy: A i B.
Unia razem z Gwardią walczyły w grupie A, a w grupie B rywalizowały Kolejarz Poznań i Budowlani Żabikowo. Najmniejsze zmiany kadrowe w stosunku do poprzedniego sezonu nastąpiły w Kolejarzu, w którym F. Kabusa zastąpił N. Świtała.
Składy pozostałych ekip przedstawiały się następująco:
Unia Poznań - A. Baranowski, Cz. Frąckowiak, W. Zieliński i Szubczyński;
Gwardia Poznań - B. Olewski, R. Ciesielski, F. Stencel;
Budowlani Żabikowo - Gierdal, Janecki, Wichłacz, Skrok i Cegiełka.
Tabela grupy A PLO w sezonie 1951:
1. Włókniarz Piła 4 11 73
2. Unia II Leszno 4 10,5 74
3. Stal I Gorzów 4 10 79
4. Unia Poznań 4 8 65
5. Gwardia Krotoszyn 4 7,5 60
6. Gwardia Gorzów 4 7,5 58
7. Stal Z. Góra 4 7 54
8. Stal II Ostrów 4 6,5 50
9. Gwardia Poznań 4 3 34
Tabela grupy B PLO w sezonie 1951:
1. Gwardia Śrem 4 11 89
2. Spójnia II Wrocław 4 11 74
3. Kolejarz Poznań 4 9,5 64
4. Kolejarz Piła 4 8,5 74,5
5. Ogniwo Wągrowiec 4 8 57,5
6. Stal II Gorzów 4 6,5 54,5
7. Budowlani Żabikowo 4 6 49
8. Spójnia Gniezno 4 5,5 41,5
9. Stal Wrocław 4 3 30
Ciąg dalszy wkrótce
źródło: Express Poznański 1995